Więźby jętkowe

Estetycznie wykończony dach

To jeden z najczęściej projektowanych typów wiązarów. Jest prosty do wykonania, ekonomiczny i nie ma tylu ograniczeń co krokwiowy.

Można go stosować przy rozpiętościach ścian od 5 do 12 m i kącie nachylenia połaci dachowej 25-67° (zalecane co najmniej 35°). Jest to odmiana wiązaru krokwiowego, do którego dodano poziomy element, tzw. jętkę. Łączy ona i usztywnia obie krokwie. Umieszczona jest zwykle w połowie ich długości (lub nieco wyżej). Przyjmuje się, że dolna część krokwi (od murtaty do jętki) nie powinna być dłuższa niż 4,5 m, a górna (pomiędzy jętką a kalenicą) - niż 2,7 m. Zależnie od rozpiętości dachu stosuje się przynajmniej dwa typy konstrukcji:

■ klasyczna więźba jętkowa projektowana najczęściej wtedy, gdy długość jętki nie przekracza 3,5 m. Często wykonuje się ją w domach z poddaszem użytkowym. W takim przypadku dolna krawędź jętki powinna się znajdować 2-2,4 m nad poziomem podłogi. W dachach o niewielkim kącie nachylenia, żeby zapewnić odpowiednią wysokość wnętrza, muruje się ścianki kolankowe. Trzeba jednak pamiętać, by je wzmocnić solidną konstrukcją żelbetową (wieniec, słupki). W przeciwnym wypadku mogą być zniszczone (wypchnięte na zewnątrz) na skutek rozporu krokwi;

■ więźba płatwiowo-jętkowa z jedną lub dwoma ścianami stolcowymi. Ściany takie tworzy ciąg słupów stolcowych ustawionych na podwalinie i połączonych od góry płatwią pośrednią. Konstrukcja ta ma zastosowanie przy większych rozpiętościach dachu, gdy jętki są zbyt długie. Podpiera się je wtedy jedną płatwią (przy rozpiętości wiązarów 7,5-10 m) lub dwiema (gdy rozpiętość wynosi 9-12 m). Słupy stolcowe podpierające płatwie ustawia się na drewnianych belkach podwalinowych, niezależnie od materiału konstrukcji stropu. Ukośne elementy zwane mieczami spełniają dwie funkcje - usztywniają konstrukcję ściany stolcowej i są dodatkowym podparciem płatwi.