ABC konstrukcji dachu

więźba na wiele sposobów


Rodzaje dachówek


Cieniowane dachówki dobrze wyglądają na klasycznych dachach
Cieniowane dachówki dobrze wyglądają na klasycznych dachach

Wzorów i typów dachówek ceramicznych jest bardzo dużo. Niektóre należą już do klasyki (marsylskie, karpiówki, typu mnich-mniszka) inne zaś są bardzo nowoczesne.


Zakładkowe.Mają dużą powierzchnię i profilowań kształt. Ich cechą charakterystyczną są zamki wytłoczone na dwóch zbiegających się krawędziach (górnej i bocznej), które ułatwiają układanie dachówek i poprawiają szczelność pokrycia. Od spodu mają zaczepy, które podczas układania zahacza się o łaty. Niektóre z dachówek zakładkowych są przesuwne. To znaczy, że ich rzędy można względem siebie rozsunąć nawet o 8 cm. Na tyle pozwalają zamki i taka też jest tolerancja rozstawu lat dachowych. Jest to istotne przy wymianie pokrycia. Zmniejsza się wówczas ryzyko, że stare łaty trzeba będzie zrywać, za to duża szansa na to, że dachówki da się dopasować do istniejącego rozstawu łat (bez konieczności przycinania).
Dzięki łatwości układania i wyglądowi dachówki zakładkowe są dziś najchętniej wybieranym rodzajem dachówek ceramicznych.

Płaskie.To różne odmiany lekkich dachówek typu karpiówka. Są podłużne, a ich dolna powierzchnia ma wyprofilowany nosek, który umożliwia zahaczenie dachówki o łatę. Dodatkowo niektóre dachówki w rzędzie mocuje się wkrętami lub gwoździami. Dlatego większość karpiówek ma fabrycznie wykonane dwa otwory na gwoździe lub drut. Powierzchnia dachówek płaskich może być gładka lub żłobiona. Karpiówki są lekkie, ponieważ są małe. Przez to jednak pracochłonniejsze staje się ich układanie i więcej zużywa się ich na 1 m² dachu. Można nimi pokrywać dachy o bardzo skomplikowanym kształcie.

Mnich-mniszka.Jako jedyne składają się z dwóch części - górnej (mnich) i dolnej (mniszka). Mocuje się je do łat drutem lub specjalnymi klamrami Ich układanie wymaga dużych umiejętności.
Niektórzy producenci oferują własne „wariacje” na temat klasycznych mnichów-mniszek, czyli dachówki podobne, ale o wiele tańsze i łatwiejsze w montażu. Wytwarza się np. dachówki z zamkami bocznymi lub zakładkowe imitujące mnicha-mniszkę.
Pokrycie z takich dachówek jest najszczelniejsze oraz samowentylujące i w związku z tym, jeśli dach jest ocieplany, nie trzeba zostawiać pod nim szczeliny wentylacyjnej. Waży jednak dosyć dużo. Polecane jest do domów o klasycznej architekturze.

Esówki (holenderki). To dachówki bez zamków. Ich przekrój poprzeczny przypomina literę „S”. Od spodu mają wyprofilowane zaczepy, które podczas układania zahacza się o łaty dachowe. Esówki to dachówki przesuwne. Tolerancja rozsunięcia ich poszczególnych rzędów oraz rozstawu łat wynosi od 2 do 4 cm. W sprzedaży są również dachówki zakładkowe przypominające wyglądem tradycyjne esówki. W przeciwieństwie do nich mają wyprofilowane zamki.

Dachówki dodatkowe.
Mimo że zwykle dachówki pokrywają prawie całą powierzchnię dachu, są tylko jednym ze składników rozbudowanych systemów pokryciowych. Oto pozostałe elementy niezbędne lub przydatne przy wykonywaniu pokrycia:


Gąsiory - służą do wykańczania kalenicy i grzbietu dachu. Mocuje sieje do drewnianych łat kalenicowych specjalnymi klamrami. Dzięki nim pod gąsiorami pozostaje szczelina umożliwiająca wentylację pokrycia. Sprzedawane są także gąsiory ozdobne, zwieńczone figurkami przedstawiającymi konie, gołębie lub postacie z bajek. Są drogie, bo wytwarzane ręcznie,

Gąsiory końcowe - estetyczne zakończenie rzędu gąsiorów,

Zaślepki do gąsiorów - to alternatywa dla gąsiorów końcowych. Mocuje się je do ostatniego gąsiora na kalenicy. Nie zawsze są zrobione z wypalanej gliny. Mogą być też plastikowe lub metalowe. Często mają perforowaną powierzchnię, która ma poprawić wentylację kalenicy,

Kołpaki kalenicowe, trójniki - są mocowane w miejscu zbiegania się kalenic,

Dachówki połówkowe - uzupełnia się nimi miejsca wokół komina, okien połaciowych i te, w których nie mieszczą się dachówki pełnowymiarowe,


Dachówki boczne (skrajne, krawędziowe) - lewe i prawe. Mocuje się je na krawędziach skosów dachowych. Mają za zadanie stworzyć estetyczne zakończenie połaci i zabezpieczyć pokrycie przed nawiewaniem pod nie deszczu lub śniegu,

Dachówki pulpitowe - wykańcza się nimi kalenicę dachów jednospadowych,

Dachówki wentylacyjne - stosuje się na dużych połaciach lub w miejscach, w których wentylacja połaci może być zakłócona, np. przy oknach dachowych, kominach, lukarnach. Umieszcza się je między innymi dachówkami. Ich liczbę dobiera się w zależności od konstrukcji dachu i wielkości połaci,

Dachówki z kominkami - umożliwiają odpowietrzanie pionów kanalizacyjnych. Mogą też być użyte jako zakończenie przewodów wentylacji grawitacyjnej,

Dachówki antenowe - przeznaczone do mocowania na dachu wsporników anten kabli antenowych,

Dachówki do montażu ław kominiarskich - mają specjalne uchwyty, do których mocuje się specjalne pomosty ułatwiające poruszanie się po dachu. Umieszcza się je przy kominach i innych elementach dachowych wymagających okresowej konserwacji. Są mocniejsze od innych, bo muszą przenosić większe obciążenia,

Dachówki do montażu płotków i bali przeciwśnieżnych - można do nich domontować plotek lub drewniany bal, który zabezpieczy przed gwałtownym zsuwaniem się czapy śnieżnej z dachu. Mają większą wytrzymałość na złamanie lub pęknięcie,

Dachówki mansardowe i kątowe - układa się je w miejscu załamania płaszczyzn połaci dachowych. Produkuje się je na zamówienie, dla konkretnego kąta załamania, więc są drogie,

Winy dachowe - to zestawy kilkunastu dachówek służące do estetycznego wykańczania wolich oczek lub dachów o budowie stożkowej. Sprzedaje się je na specjalne zamówienie.